Galileo Presents: Lezing “Kosmische straling in ster vormende sterrenstelsels”

Presentatie: Wout Goesaerts

Als we met telescopen het heelal in kijken, dan zien we dat het gevuld is met allerlei moleculen. In moleculaire wolken vinden we bijvoorbeeld koolstofdioxide, methaan, water, ethanol en zelfs aminozuren, de bouwstenen van het leven. Dat is verrassend, want we dachten lang dat zulke complexe moleculen niet makkelijk gevormd kunnen worden in het heelal. Maar nu blijkt dat die ingrediënten van leven al aanwezig waren in ons zonnestelsel lang voordat de Aarde gevormd was. En als die ingrediënten ook in andere stersystemen en sterrenstelsels aanwezig waren, dan heeft dat misschien wel een impact op hoeveel leven er is in het universum!

Maar waar komt al die chemische complexiteit vandaan? Het begint allemaal bij één bijzondere molecule: H3+. Vanuit H3+ wordt een reeks reacties in gang gezet die uiteindelijk leiden tot de vorming van complexere moleculen.
Hoeveel H3+ er bestaat in het heelal, dat weten we nog niet. Maar we weten wel dat H3+ gevormd wordt wanneer waterstofmoleculen geraakt worden door kosmische straling.

In deze lezing gaat Wout Goesaert vertellen over zijn onderzoek met de James Webb ruimtetelescoop naar H3+ en kosmische straling in andere sterrenstelsels. Het resultaat was verrassend: in de buurt van stervormingsgebieden van zulke sterrenstelsels vond hij dat er 100.000 keer meer H3+ en kosmische straling aanwezig zijn dan in ons deel van de Melkweg.

Wat dat te betekenen heeft en hoe ze dit hebben ontdekt kom je te weten in deze lezing op zaterdag 15 november 2025.